In 1939 bestonden de spoorwegen in Nederland honderd jaar. Dit tegeltableau is aangeboden door de stationskruiers aan de directie van de Nederlandse Spoorwegen ter gelegenheid van dit jubileum. De kruiers hadden het in die tijd niet makkelijk. Vanwege de oorlogsdreiging en verminderde treinenloop daalden hun inkomsten. Toch doneerden tweehonderd kruiers op veertig stations geld voor dit cadeau. Het werd op 11 april 1940 tijdens een eenvoudige ceremonie onthuld. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het in de stationshal van Amsterdam een plek zou krijgen. Uiteindelijk koos men toch voor Haarlem omdat het tableau hier beter tot z’n recht zou komen. Om die reden vond de onthulling pas zeven maanden na de officiële viering van het jubileum plaats.
Het herdenkingstableau hangt pal onder een van de twee tegeltableaus met een haan en twee zwaluwen die stammen uit 1908. Jaap Gidding ontwierp het tableau in de stijl van de Amsterdamse School. Het kleurengamma en het ontwerp wijken sterk af van de oude tegeltableaus die ten tijde van de bouw van het station Haarlem zijn aangebracht. Dit herdenkingstableau is bovendien in de vlakke wand aangebracht. Het heeft geen omlijsting van hardsteen of metselwerk.
Jaap Gidding
Jacobus Wilhelmus (Jaap) Gidding (1887-1955) studeerde aan de Koninklijke Academie van Kunsten in Rotterdam en werkte na zijn afstuderen vele jaren in Duitsland. Hij is bekend geworden door zijn bijdrage aan de decoratie van bioscoop Tuschinski, waaronder het uit 1921 stammende tapijt. Verder ontwierp hij vazen voor de Goudse Plateelbakkerij Zuid-Holland en glaswerk voor de Glasfabriek Leerdam.
Meer tegeltableaus
Station Haarlem is rijk gedecoreerd met tegeltableaus. De perrongebouwen zijn voorzien van tableaus in eenzelfde palet, die de functie van de gebouwen duiden of de spoorwegen representeren. In 1939 schonk de bond van gepensioneerden bij de Nederlandsche Spoor- en Tramwegen een tegeltableau van Adrianus Stolk ter gelegenheid van het jubileum. In de stationshal zijn twee tegeltableaus aangebracht: Landbouw en Industrie.
