Overslaan en naar de inhoud gaan
Kunstwerk

Geschenk gepensioneerden

Bijzonderheden

Thema Herdenken Kunstenaar
Aart Stolk
Onderwerp
Stoomlocomotief en treinstel
Kunstvorm
Tegelkunst
Materiaal/techniek
Tegeltableau
Locatie Afmetingen in cm
100 x 150
Jaartal
Uitvoering
Zenith (Aart Stolk), Gouda
Locatie gebied
Perron(gebouw)

Op 20 september 1939 vond de viering van 100 jaar Spoorwegen plaats. Journalisten en directieleden van de Nederlands Spoorwegen reden in een speciale trein door het land om op enkele stations de feestelijkheden bij te wonen. Ze deden ook Haarlem aan: de plek waar de allereerste treinrit 100 jaar eindigde. Bij deze gelegenheid werd een tegeltableau onthuld. Het bevindt zich aan de noordgevel van het perrongebouw. Het tableau werd aangeboden door de bond van gepensioneerden bij de Nederlandsche Spoor- en Tramwegen.

Links is de historische eerste rit op het traject Amsterdam – Haarlem afgebeeld. We zien de stoomlocomotief en erboven het jaartal 1839.
Rechts onder het jaartal staat stroomlijnmaterieel afgebeeld dat aangedreven wordt door een dieselmotor. Beide treinen zijn afgebeeld in een typisch Nederlands landschap met molens. Het tafereel wordt omringd door florale motieven.
Middenboven is het gevleugeld wiel afgebeeld: een wiel met een flens op een stuk spoorstaaf met aan weerszijden de vleugels van Mercurius. Erboven staat de datum: 20 september. Middenonder schudden twee handen elkaar. Onderaan staat de tekst “Aangeboden door den Bond van Gepensioneerden, bij de Ned. Spoor- en Tramwegen. Ter gelegenheid van het 100 Jarig bestaan der Spoorwegen.”

Het tableau is uitgevoerd in Delfts blauw. Het kleurengamma en het ontwerp wijken sterk af van de oude tegeltableaus die ten tijde van de bouw van het station in Haarlem zijn aangebracht. Het herdenkingstableau is in de vlakke wand aangebracht en heeft geen omlijsting van hardsteen of metselwerk.

Aart Stolk

Het tegeltableau is ondertekend met Zenith-Gouda en werd geschilderd door Adrianus (Aart) Stolk (1900-1969). Zenith was de plateelbakkerij en pijpenfabriek van de familie Van der Want in Gouda. Adrianus Stolk was plateelschilder en chef van de schildersafdeling van Zenith.

Meer tegeltableaus

Station Haarlem is rijk gedecoreerd met tegeltableaus. De perrongebouwen zijn voorzien van tableaus in eenzelfde palet, die de functie van de gebouwen duiden of de spoorwegen representeren. In 1939 schonken ook de kruiers een tegeltableau van Jaap Gidding ter gelegenheid van het jubileum. In de stationshal zijn twee tegeltableaus aangebracht: Landbouw en Industrie.

Bron

Delftsche courant, 22 september 1939.
H. Romers, De spoorwegarchitectuur in Nederland 1841-1938, Zutphen 1981.
www.stationsinfo.nl, geraadpleegd op 30 augustus 2018.
Crimson, Cultuurhistorische waardestelling station Haarlem, 2012.

 

Even geduld aub, u wordt doorgestuurd naar de beeldenbank