Overslaan en naar de inhoud gaan
Essay

Circulaire ontwerpopgave vraagt om perspectiefwissel

Door Peter van Assche
Geplaatst op

De stap van lineair naar denken is vooral een culturele omslag. Die stelling wordt uitgewerkt in het nieuwe essay Perspectiefwissel, geschreven door architect Peter van Assche. Het essay maakt inzichtelijk dat ook voor het spoor, of misschien juist wel voor het spoor, denken een vanzelfsprekendheid zou moeten zijn.

Nog al te vaak wordt circulariteit gepresenteerd als een technische opgave: anders omgaan met materiaalstromen. Maar het veranderen van handelen vraagt allereerst om een omslag in het denken. In dit essay worden handvatten aangereikt om die slag te maken.

‘’Het spoor is een essentiële speler bij de stap naar een circulaire economie. Het spoor is groot en stabiel. Als publieke organisatie is het gewend aan langjarige ontwikkelingen. NS en ProRail vervoeren bijna 1,3 miljoen reizigers per dag en bijna 150 miljoen ton goederen per jaar. De stationsgebouwen meten bij elkaar 2,2 miljoen m2 vloeroppervlak. Alle reizigers bij elkaar gooien zo’n 12,2 miljoen kilo aan afval per jaar op de stations weg. En ga zo maar door.

De impact wat om en rond het spoor gebeurt is groot, zichtbaar en gaat veel mensen aan. Als de spoorpartijen gaan denken heeft dat consequenties voor het personeel, de reizigers en de mensen die in de omgeving van het spoor of spoorgerelateerde gebouwen wonen. Vanwege de lange lijnen die het spoor van het uiterste puntje van Zuid-Limburg kriskras door Nederland naar Noord-Groningen trekt, treft een spoor mensen in alle delen van het land.

Een circulaire houding die vertaald is in ruimtelijk zichtbare resultaten biedt niet alleen een gezonde leefomgeving, maar zet vanwege een voorbeeldfunctie ook andere ondernemers, organisaties en particulieren aan te gaan denken en handelen. Het spoor heeft een publieke taak in het verzorgen van een veilige en comfortabele reis voor mensen en spullen. De sector zou het ook als publieke taak moeten zien om verantwoord om te gaan met energie, materiaal en afval”.

Wij zijn benieuwd wat dit nieuwe perspectief op de grote hoeveelheid circulerende materialen oplevert. Welke nieuwe systemen, bouwkundige vormen en architectonische typologieën zijn dan mogelijk? Wat betekent ontwerpen voor de toekomst, het spoor als cultureel fenomeen en de verschijningsvorm van de stations en het spoor? En vooral: hoe kan het oproepen tot verwondering en nieuwe architectonische concepten. Duidelijk is dat de Spoorstad uit het essay inspireert om de ontwerpopgave anders aan te pakken.

In de week van Circulaire Economie werd dit essay gepresenteerd in Pakhuis de Zwijger tijdens een seminar, terug te zien via: https://hetcirculairestation.nl/programma/seminar-de-schoonheid-van-circulair-ontwerpen 

 

Even geduld aub, u wordt doorgestuurd naar de beeldenbank