Overslaan en naar de inhoud gaan
Kunstwerk

Gelukzalige pijproker

Gouda VanderHem

Bijzonderheden

Thema Verbinden Kunstenaar
Pieter van der Hem
Onderwerp
Lachende man met Goudse pijp
Kunstvorm
Tegelkunst
Materiaal/techniek
Tegeltableau
Locatie Afmetingen in cm
170 x 150
Jaartal
Uitvoering
Willem van Norden
Locatie gebied
Stationshal

Rond 1920 maakte Piet van der Hem een aantal reclame-uitingen voor de Goedewaagen’s pijpenmakerij: een Goudse keramische firma die tussen 1779 tot 1983 actief was in de stad. Van der Hem ontwierp het karakter De Goudse pijproker: een lachende man met een Goudse pijp op een diepblauwe achtergrond met in goudgele letters de tekst ‘Goedewaagen’s pijpen Gouda’. De populairste versie is voor allerlei reclamedoeleinden gebruikt.
Op basis van de tekeningen van Van der Hem maakte Willem van Norden een tegeltableau dat in 1925 werd ingemetseld in de voorgevel van de fabriek. Op een tweede tegeltableau beeldde hij een plateelschilder af. Dit tableau is verloren gegaan.

In 1983 sloot Goedewaagen de deuren en werd de fabriek gesloopt. Het tegeltableau van de Goudse Pijproker bleef bewaard en werd in 1984 herplaatst in het nieuwe station van Gouda. Het hangt boven de trap die leidt naar de voetgangerspassage onder de sporen. Hier lacht de pijp-rokende man nu de vertrekkende reizigers toe.

Pieter van der Hem en Willem van Norden

Pieter (Piet) van der Hem (1885-1961) studeerde aan de Rijksschool voor Kunstnijverheid en volgde een tekenopleiding aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Na zijn afstuderen kreeg hij een beurs en werkte een tijd op de Montmartre van Parijs. Zijn werk is sterk beïnvloed door Toulouse Lautrec. Na 1914 maakte hij prenten en cartoons voor diverse tijdschriften. Ook vervaardigde hij veel ontwerpen voor reclame-uitingen. Na 1918 maakte Van der Hem veel portretten in opdracht van welgestelden. Hij legde onder andere Mata Hari en de koninklijke familie vast. Ook schilderde hij de inzegening van het huwelijk van prinses Juliana met prins Bernhard. In de Tweede Wereldoorlog stopte hij met de vervaardiging van cartoons en legde zich geheel toe op de portretkunst.

Wilhelm Hendrik (Willem) van Norden (1883-1978) begon op 15-jarige leeftijd te werken in plateelbakkerijen en leerde het vak van schilder. Hij genoot zijn opleiding aan de Teekenschool voor Kunstambachten en de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hij werkte bij Plateelbakkerij De Distel. In 1922, na overname door de firma Goedewaagen, kreeg hij de artistieke leiding over de sieraardewerkfabriek. Van Nordens werk maakt deel uit van van Museum Gouda en het Nederlands Tegelmuseum in Otterlo.

Bron

www.pipemuseum.nl
www.resources.huygens.knaw.nl
www.keramischmuseumgoedewaagen.nl
www.diegoude.nl
www.nederlandstegelmuseum.nl, geraadpleegd op 4 december 2018.
Aschman, Cultuurhistorische waardestelling station Gouda, 2013.

Even geduld aub, u wordt doorgestuurd naar de beeldenbank