Overslaan en naar de inhoud gaan
Kunstwerk

De vier seizoenen

Bijzonderheden

Thema Overig Kunstenaar
Georg Sturm
Onderwerp
Twaalf kinderen verbeelden de seizoenen en maanden van het jaar
Kunstvorm
Schilderkunst
Materiaal/techniek
Wandschildering
Locatie Afmetingen in cm
elk 125 x 140
Jaartal
Uitvoering
G.H. Heijnen
Locatie gebied
Interieur

In het trappenhuis van het koninklijk paviljoen zijn vier drieluiken geschilderd. Twaalf kinderen verbeelden samen de seizoenen en de maanden van het jaar. In de hoeken zijn de corresponderende tekens van de dierenriem geschilderd. Elk drieluik staat voor een seizoen en bevat een florale omlijsting van twaalf verschillende planten die kenmerkend zijn voor de afgebeelde maanden. Ook de vogels en de bloeiende planten zijn ‘seizoensgebonden’. 

Januari, de louwmaand, wordt gerepresenteerd door een kind in de sneeuw. Het kind draagt de pels van een vos een torst een takkenbos op de rug. Op de achtergrond zien we een besneeuwde spar en een raaf. Rechtsboven is het sterrenbeeld Waterman weergegeven. Linksboven hangt een paar schaatsen: Friese doorlopers. In een gele, zespuntige ster stat het monogram CMB. Dit symbool staat voor het driekoningenfeest. Bij die gelegenheid worden huizen gezegend en de eerste letters van de drie koningen op de deur geschreven: Caspar, Melchior en Balthasar. CMB is ook de afkorting van de Latijnse spreuk "Christus Mansionem Benedicat", "Christus zegent dit huis". Het hele tafereel is omkaderd met hulsttakken. 
Februari, de sprokkelmaand, wordt verbeeld door een kind dat carnavaleske kleding draagt. Het houdt een wijnglas in handen. In de rechterarm draagt het kind maskers, een tamboerijn, een klapper, een hoed met een veer en een grote fles. Rechtsboven is het sterrenbeeld Vissen weergegeven. In tegenstelling tot alle andere schilderingen bevindt Februari zich in een binnenruimte. De rood-wit betegelde vloer getuigt hiervan. Linksboven hangt een viool en een blaasinstrument dat wordt omgeven door linten.
Maart, de lentemaand, presenteert zich als een kind in een ontluikende tuin. Rechtsboven is het sterrenbeeld Ram weergegeven. Linksboven zijn twee zwarte vogels afgebeeld. Er bloeien lenteklokjes. 

April, de grasmaand, wordt verbeeld door een kind omringd door konijnen. Het kind heeft ook een konijn op schoot. Rechtsboven is het sterrenbeeld Stier weergegeven.
Mei is de bloeimaand, afgebeeld als een kind te midden van tulpen en pioenrozen. Het kind speelt met een bloemenslinger. Rechtsboven is het sterrenbeeld Tweelingen te zien en linksboven een zwaluw. Het geheel is omkaderd door lelietjes-van-dalen. 
Juni, de zomermaand, is verbeeld door een kind dat een nestje jonge vogels in handen houdt. Rechtsboven is het sterrenbeeld Kreeft weergegeven en linksboven een vogelpaartje. Het geheel is omkaderd door takken met rode bessen. 

Juli is de hooimaand. Centraal zit een kind naast een korenschoof. Op de achtergrond staat een hooihark. Het kind drinkt uit een kruik. In de andere hand houdt het een sikkel vast. Rechtsboven is het sterrenbeeld Leeuw weergegeven en linksboven zit een vogel in een boomtak. 
Augustus is de oogstmaand, verbeeld door een vissend kind. Rechtsboven staat het sterrenbeeld Maagd. Linksboven zit een ijsvogel klaar om een vis te vangen.
September is de herfstmaand. Dit is verbeeld door een kind met een mand fruit op het hoofd. Op de grond rondom het kind liggen een pompoen en een maïskolf. Rechtsboven is het sterrenbeeld Weegschaal weergegeven. Linksboven en rondom is fruit afgebeeld.  

Oktober is de wijnmaand. Hier is een kind geschilderd met een druivenkrans op het hoofd. Het kind plukt druiventrossen. Op de achtergrond staat een gevlochten schaal met druiven. Rechtsboven is het sterrenbeeld Schorpioen weergegeven met linksboven een vogel.  
November is de slachtmaand. Deze maand wordt uitgebeeld door een kind en een jachthond die naar twee vogels loert. Het kind draagt op de schouder een stok met een dode fazant. Rechtsboven is het sterrenbeeld Boogschutter weergegeven. Linksboven zien we een vogel. 
Tot slot December: de wintermaand. December wordt gerepresenteerd door een kind in de sneeuw. Het kind draagt een tamboerijn, een pop en een tasje en sleept een kerstboom achter zich aan. Rechtsboven is het sterrenbeeld Steenbok weergegeven en linksboven een eekhoorn. Rondom zijn takken met dennenappels geschilderd.

Ze zijn aangebracht naar ontwerp van de Oostenrijkse schilder Georg Sturm (1855-1923) op aanwijzing van architect Pierre Cuypers. Hij maakte de kartons die als voorbeeld dienden voor de daadwerkelijke realisatie. De schilderingen werden aangebracht door decoratieschilders van het atelier van Gerrit Hendrik Heinen (1851-1930).

 

Bron

www.rkd.nl
W.R.F. van Leeuwen en H. Romers, Een spoor van verbeelding. 150 jaar monumentale kunst en decoratie aan Nederlandse stationsgebouwen, 1988, pp. 18-27, 80-90.
T. Honing (samenst.) en R. Nolet (red.), Koninklijke wachtkamers.
Een reis door de tijd. Royal waiting rooms. A journey through time, 2013, pp. 18-25.
H. Romers, Spoorwegarchitectuur in Nederland 1841-1938, 1981, pp. 101-110.
www.koninklijkewachtkamers.ns.nl 
www.at5.nl
De Sluitsteen, Jaarboek, 14 (1998) pp. 52-60.
‘Het Centraal Station’, Algemeen Handelsblad. Nieuwe Amsterdamsche Courant, 12 oktober 1889.
A. Oxenaar, Centraal Station. Het paleis voor de reiziger, 1989.
TAK architecten, Cultuurhistorische waardestelling station Amsterdam Centraal, 2015.

Even geduld aub, u wordt doorgestuurd naar de beeldenbank