In ’s-Hertogenbosch stond tussen 1896 en 1944 een groots en rijk gedecoreerd station van architect Ed Cuypers. Na de Tweede Wereldoorlog was weinig van het gebouw over. Alleen twee schildhoudende leeuwen, die tegenwoordig op zuilen bij de westelijke entree staan, overleefden het bombardement van oktober 1944. Ze bevonden zich op dat moment in een restauratieatelier.
De leeuwen stonden oorspronkelijk op de voorgevel van het station. Ze keken naar buiten; de koppen van elkaar afgewend. De schildhoudende leeuw met het Rijkswapen stond links. De leeuw rechts toonde het stadswapen. Na de oorlog ontwierp architect Sybold van Ravesteyn een nieuw station. Hij (her)plaatste de leeuwen naast de bordestrap die tot de ingang leidde. De leeuwen werden onderling van plaats verwisseld waardoor ze elkaar aan gingen kijken. Als onderdeel van de laatste grootschalige verbouwing van het station in 1998, kregen de leeuwen hun huidige plaats aan de achterzijde van het station. Ze staan op hoge zuilen aan weerszijden van de roltrappen die leiden naar de reizigerspassage. Nog altijd kijken de leeuwen elkaar aan.
Schildhoudende leeuwen zijn meer geplaatst in de omgeving van stations. Ook op het stationsgebouw van Maastricht staan twee schildhoudende leeuwen. Hier is de linkerleeuw de houder van het Rijkswapen en de rechter is de houder van het provinciewapen. Deze leeuwen houden de koppen afgewend van elkaar, net als de oorspronkelijke plaatsing op het station in ’s-Hertogenbosch. Rond Amsterdam Centraal stonden ooit maar liefst 22 zandstenen leeuwen op de spoorviaducten bij drie kruispunten tussen spoor en water. Zij droegen de wapens van de gemeente Amsterdam en van het Rijk en stonden mogelijk symbool voor de hevige strijd tussen het Rijk en de stad die vooraf ging aan de bouw van spoor en station in de haven.
Emil Van den Bossche
De twee leeuwen zijn gemaakt door Pierre Elysée (Emil) Van den Bossche (1849-1926). Deze van oorsprong Belgische beeldhouwer was opgeleid aan de École des Beaux Arts in Brussel. Van den Bossche kwam naar Nederland als assistent van Eduard Colinet op de kunstnijverheidsschool Quellinus in Amsterdam. Hij maakte veel beeldhouwwerk voor kerken, onder andere voor de Amsterdamse Mozes en Aäronkerk. Van den Bossche werkte vaker voor de spoorwegen, zoals aan de stations van Vlissingen en Den Haag HS. Ook voorzag hij het oude stationsgebouw van Amersfoort van bouwsculpturen. In 1893 richtte hij samen met Willem Crevels het Atelier Van den Bossche en Crevels op. Dit atelier vervaardigde onder andere het beeldhouwwerk van de Gouden Koets.
