Reizigersperspectief
De reiziger ervaart de trein als een vervoermiddel waarmee men zich gemakkelijk kan verplaatsen. In de totale keten van verplaatsingen vormt het verblijf in de trein doorgaans een comfortabel rustpunt. De reiziger kan zich in de trein vrij bewegen. In de trein is er ruimte voor een – al dan niet passieve – ontmoeting met het steeds wisselende gezelschap van medepassagiers. Naargelang de duur van de reis en de omstandigheden kan men gebruik maken van internet, eten en drinken, denken, dromen, naar buiten kijken, uitrusten, praten en bellen. Naarmate de trein langere reizen mogelijk maakt en/of men langer in de trein verblijft, kan meer invulling worden gegeven aan de individuele behoeften zoals aan contact, avontuur en inspiratie, rust of zelfbevestiging. Reizigers ervaren de reistijd hierdoor als ‘eigen tijd’: een mobiele variant van thuis. Actuele reisinformatie en -advies maakt het onderweg wijzigen van de reis mogelijk: sneller, comfortabeler, rustiger en calamiteiten ontwijkend. Buiten de trein zorgt het langstrekkende landschap voor rust en afleiding.
Omgevingsperspectief
De ervaring van de trein vanuit de omgeving is doorgaans kortstondig: een trein in het landschap, bewegend met constante snelheid en in een rechte lijn of flauwe bocht. Het zorgt voor contrast en toont, zeker vanaf een afstand, de functie van de doorgaans niet of nauwelijks zichtbare, dunne spoorlijn door het landschap. Dichterbij, langs het spoor of bij een overgang, ervaart men, mede door het geluid van de passerende trein, de snelheid.
