Overslaan en naar de inhoud gaan
Kunstwerk

Allegorieën van de tijd

Amsterdam Centraal Wachtruimten corridor Allegorie Tijd

Bijzonderheden

Thema Spoorambacht Kunstenaar
Georg Sturm
Onderwerp
Fantasievoertuig en een wereldbol, omringd door een sterrenhemel met drie gevleugelde putti.
Kunstvorm
Schilderkunst
Materiaal/techniek
Wandschildering
Locatie Afmetingen in cm
elk ca 220 x 175
Jaartal
Uitvoering
Jan Visser
Locatie gebied
Interieur

Op de eerste verdieping van het stationsgebouw van Amsterdam Centraal bevinden zich de wachtruimtes en het restaurant eerste klasse. Boven een onderdoorgang in de corridor is een tafereel met putti geschilderd. In het middelpunt bevindt zich een wereldbol, omringd door een sterrenhemel. Een hand met een pen tekent de contouren van de landen op de wereldbol. Eronder zijn drie putti met vleugels afgebeeld. De putto aan de linkerkant is in de weer met een passer en een maatlat. Hij treedt op als architect. De rechterputto leegt een hoorn des overvloeds. De middelste verzamelt het fruit dat eruit rolt. Erboven staat in een boog van gouden letters: “WIE.BY.TIJDS.ZORGT.VERDIENT.LOF”

Aan de andere zijde van de onderdoorgang is in okertinten een allegorie geschilderd. Bovenaan bevindt zich een kopje van een putto met vleugels. Centraal in de voorstelling staat een gevleugeld fantasievoertuig. Het heeft twee flenswielen, twee schoorstenen en een front in de vorm van een grotesk manshoofd. Tussen de schoorstenen is een zandloper afgebeeld. Het voertuig is als een klassieke triomfwagen die met grote snelheid door de lucht vliegt. Eronder bevindt zich een cartouche met opschrift: “Gebruik den Tijd eer hij ontvliedt”/ Hij is uw Vriend verdrijf hem niet.” De gouden letters in gotische stijl zijn geschilderd op een groene achtergrond. Ze worden omlijst door een geschilderde cartouche die is voorzien van neorenaissance band- en rolwerk. De vergelijking tussen de trein en de triomfwagen werd eind 19de-eeuw wel vaker gemaakt. De stoomtrein werd beschouwd als triomfwagen van de nieuwe techniek.

Cuypers regisseerde het decoratieprogramma tot in detail. Bij de keus voor het decoratieprogramma kreeg hij advies van zijn zwager Joseph Alberdingk Thijm (1820-1889) en Victor De Stuers (1843-1916). Beide waren vertegenwoordigers van een internationale beweging die invloeden uit de middeleeuwse cultuur en bouwkunst vertaalde naar ‘de nieuwe tijd’.  Schrijver/dichter Alberdingk Thijm (1820-1889) had grote kennis van de Middeleeuwse cultuur en van iconografie. Hij schreef bovendien de dichtregels en moralistische boodschappen die op veel plekken in (en op) het gebouw terug te vinden zijn.

De schilderingen werden ontworpen door de Oostenrijkse schilder Georg Sturm (1855-1923). Hij maakte de kartons die als voorbeeld dienden voor de daadwerkelijke realisatie. De schilderingen werden aangebracht door decoratieschilders. J. Visser jr. (1856-1938) voerde de werken in de corridors uit. Daarnaast waren mogelijk decoratieschilders van het atelier van Gerrit Hendrik Heinen (1851-1930) betrokken.

Even geduld aub, u wordt doorgestuurd naar de beeldenbank